Tăng huyết áp “hại” cơ thể như thế nào?

Huyết áp cao (tăng huyết áp) có thể âm thầm gây hại cho cơ thể của bạn trong nhiều năm trước khi các triệu chứng phát triển. Huyết áp cao không được kiểm soát có thể dẫn đến tàn tật, chất lượng cuộc sống kém hoặc thậm chí là nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ gây tử vong.

Điều trị tốt và thay đổi lối sống có thể giúp kiểm soát tình trạng huyết áp cao, giảm nguy cơ biến chứng đe dọa tính mạng.

Dưới đây là một số biến chứng do huyết áp cao không kiểm soát có thể gây ra.

TỔN THƯƠNG HỆ THỐNG MẠCH MÁU

Các động mạch khỏe mạnh thì mềm mại, bền và đàn hồi. Lớp áo trong của chúng trơn láng để máu chảy tự do, cung cấp cho các cơ quan và mô quan trọng chất dinh dưỡng và oxy.

Tăng huyết áp dần dần làm tăng áp lực máu chảy qua các động mạch của bạn. Kết quả là, bạn có thể có:

-  Tổn thương và hẹp mạch máu. Huyết áp cao có thể làm hỏng các tế bào của lớp áo trong động mạch của bạn. Khi chất béo từ chế độ ăn uống đi vào máu, chúng có thể tích lũy trong các động mạch bị hư hỏng. Cuối cùng, thành động mạch trở nên kém đàn hồi, hạn chế lưu thông máu đi khắp cơ thể.

-  Phình động mạch. Theo thời gian, áp lực liên tục của máu chảy qua động mạch bị suy yếu có thể khiến một phần của thành mạch dãn rộng và tạo thành một khối phình (phình động mạch). Phình động mạch có khả năng vỡ và gây xuất huyết nội đe dọa tính mạng. Chứng phình động mạch có thể hình thành trong bất kỳ động mạch nào, nhưng phổ biến nhất trong động mạch lớn nhất của cơ thể (động mạch chủ).

TỔN THƯƠNG TIM

Huyết áp cao có thể gây ra nhiều vấn đề cho tim của bạn, bao gồm:

-  Bệnh động mạch vành. Động mạch bị hẹp và tổn thương do huyết áp cao gặp khó khăn trong việc cung cấp máu cho tim. Khi máu không thể chảy tự do đến tim, bạn có thể bị đau ngực (đau thắt ngực), nhịp tim không đều (loạn nhịp tim) hoặc nhồi máu cơ tim.

-  Phì đại tim trái. Huyết áp cao buộc tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đến các bộ phận của cơ thể. Điều này khiến một phần của tim (tâm thất trái) dày lên. Khi tâm thất trái dày lên làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, suy tim và đột tử do tim.

-  Suy tim. Theo thời gian, sự gắng sức của tim do huyết áp cao có thể khiến cơ tim yếu đi và hoạt động kém hiệu quả. Cuối cùng, tim làm việc quá sức bắt đầu suy. Những tổn thương từ các cơn nhồi máu cơ tim trước đó làm tăng thêm vấn đề này.

TỔN THƯƠNG NÃO

Vùng biểu hiện đau đầu liên quan tăng huyết áp​

 

Bộ não phụ thuộc vào nguồn cung cấp máu nuôi dưỡng để hoạt động hiệu quả. Nhưng huyết áp cao có thể gây ra một số vấn đề, bao gồm:

-  Cơn thoáng thiếu máu não (TIA). Đôi khi được gọi là “đột quỵ nhẹ” (ministroke), TIA là một sự gián đoạn tạm thời, ngắn hạn trong việc cung cấp máu cho não. Các động mạch xơ cứng hoặc cục máu đông do huyết áp cao có thể gây ra TIA. TIA thường là một lời cảnh báo rằng bạn có nguy cơ bị đột quỵ hoàn toàn.

-  Đột quỵ. Đột quỵ xảy ra khi một phần não bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng, khiến các tế bào não bị chết. Mạch máu bị tổn thương do huyết áp cao có thể hẹp, vỡ hoặc rò rỉ. Huyết áp cao có thể khiến cục máu đông hình thành trong các động mạch di chuyển đến não, làm tắc nghẽn dòng máu và có khả năng gây đột quỵ.

-  Giảm trí nhớ. Các động mạch bị hẹp hoặc bị tắc có thể hạn chế lưu lượng máu đến não, dẫn đến một loại giảm trí nhớ (giảm trí nhớ do mạch máu). Đột quỵ làm gián đoạn lưu lượng máu đến não cũng có thể gây ra giảm trí nhớ do mạch máu.

-  Suy giảm ý thức. Tình trạng này là giai đoạn chuyển tiếp giữa những thay đổi trong nhận thức và trí nhớ thường đi kèm với lão hóa và những vấn đề nghiêm trọng hơn do giảm trí nhớ gây ra. Các nghiên cứu cho thấy huyết áp cao có thể dẫn đến suy giảm ý thức nhẹ.

TỔN THƯƠNG MẮT

Huyết áp cao có thể làm hỏng các mạch máu nhỏ, mỏng manh cung cấp máu cho mắt của bạn, gây ra:

-  Tổn thương võng mach mắt (bệnh lý võng mạc). Tổn thương mô nhạy cảm với ánh sáng ở phía sau mắt (võng mạc) có thể dẫn đến xuất huyết, mờ mắt và mất hoàn toàn thị lực. Nguy cơ cao hơn nếu bạn bị tiểu đường cùng với huyết áp cao.

-  Tụ dịch dưới võng mạc (bệnh lý màng mạch). Bệnh màng mạch có thể dẫn đến nhìn ảnh bị bóp méo hoặc đôi khi để lại sẹo làm suy yếu thị lực.

-  Tổn thương thần kinh (bệnh lý thần kinh thị). Dòng máu bị tắc nghẽn có thể làm hỏng dây thần kinh thị giác, dẫn đến xuất huyết trong mắt hoặc mất thị lực.

TỔN THƯƠNG THẬN

Thận lọc nước dư thừa và chất thải từ máu - một quá trình đòi hỏi các mạch máu phải khỏe mạnh. Huyết áp cao có thể làm hỏng các mạch máu tới thận và trong thận. Bị tiểu đường đồng thời có thể làm tổn thương nặng hơn. 

Các vấn đề về thận do huyết áp cao bao gồm:

-  Xơ chai cầu thận. Loại tổn thương thận này xảy ra khi các mạch máu nhỏ trong thận bị xơ chai và không thể lọc nước và chất thải từ máu một cách hiệu quả. Xơ chai cầu thận có thể dẫn đến suy thận.

-  Suy thận. Huyết áp cao là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây suy thận. Các mạch máu bị tổn thương ngăn thận lọc chất thải từ máu một cách hiệu quả, làm tích tụ nước và chất thải quá mức cho phép. Cuối cùng bạn có thể cần phải lọc máu hoặc ghép thận.

RỐI LOẠN CHỨC NĂNG TÌNH DỤC

Mất chức năng và duy trì sự cương cứng (rối loạn cương dương) ngày càng trở nên phổ biến ở nam giới khi họ đến tuổi 50. Nhưng những người có huyết áp cao thậm chí còn dễ bị rối loạn cương hơn. Đó là do dòng máu bị hạn chế do huyết áp cao có thể ngăn máu đến dương vật.

Phụ nữ cũng có thể gặp rối loạn chức năng tình dục do huyết áp cao. Giảm lưu lượng máu đến âm đạo có thể dẫn đến giảm ham muốn hoặc kích thích tình dục, khô âm đạo hoặc khó đạt được cực khoái.

TĂNG HUYẾT ÁP CẤP CỨU

 

Huyết áp cao thường là một tình trạng mãn tính gây ra tổn thương từ từ trong nhiều năm. Nhưng đôi khi huyết áp tăng quá nhanh và nghiêm trọng đến mức nó trở thành một cấp cứu y tế cần điều trị ngay lập tức, thường phải nhập viện. Trong những tình huống này, huyết áp cao có thể gây ra:

-  Mất trí nhớ, thay đổi tính cách, khó tập trung, dễ cáu gắt hoặc mất dần ý thức.

-  Đột quỵ.

-  Tổn thương nặng những động mạch quan trọng (bóc tách đông mạch chủ).

-  Đau ngực.

-  Nhồi máu cơ tim.

-  Suy giảm đột ngột sức bơm của tim, dẫn đến tích tụ nước trong phổi gây khó thở (phù phổi).

-  Giảm chức năng thận đột ngột (suy thận cấp).

-  Biến chứng trên phụ nữ có thai (sản giật, tiền sản giật).

-  Mù.

(Nguồn: mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-pressure/in-depth/high-blood-pressure).